ގަލޮޅު އުތުރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އީވާ އަބްދުﷲ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާއެއްގައި ވާހަކަ ދައްކަވަނީ. (ފޮޓޯ/ މަޖިލިސް)
އެމްޑީޕީ މެމްބަރުންގެ ވޯޓުން އެކަނި ރައީސް ވަކިކުރެވޭ އިސްލާހާ ޑިމޮކްރެޓްސް ދެކޮޅު
މި ހިނގާ 19 ވަނަ މަޖިލީހުގައި އިދިކޮޅު އެމްޑީޕީގެ މެމްބަރުންގެ ވޯޓުން އެކަނި ރައީސް އާއި ނައިބު ރައީސް ވަކިކުރެވޭ ގޮތަށް މަޖިލީހުގެ ގަވައިދަށް ގެންނަ އިސްލާހުތަކާ ޑިމޮކްރެޓްސް އިން މިއަދު ދެކޮޅު ހަދައިފި އެވެ.
މައްސަލައިގެ ފެށުން - ރައީސް އާއި ނައިބު ރައީސް މަގާމުން ވަކިކުރުމަށް ގާނޫނުއަސާސީގައިވާ ގޮތުން، މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ އަދަދުގެ ތިން ބައިކުޅަ ދެ ބައި މެމްބަރުންގެ ވޯޓު ބޭނުންވެެ އެވެ. މީގެ ކުރިން އަމަލު ކުރަމުން އަންނަ އުސޫލަށް ބަލާއިރު، މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ އަދަދަކީ، މި ހިނގާ 19 ވަނަ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ ގޮނޑީގެ އަދަދު ކަމަށްވާ 87އަށް ބަލައި ތިން ބައިކުޅަ ދެ ބަޔަކީ 58 ވޯޓު ކަމަށް ބަލައިގެންނެވެ.
އިހަވަންދޫ ދާއިރާގެ އެމްޑީޕީ މެމްބަރު މުހައްމަދު ޝިފާއު އިސްލާހު ހުށަހެޅުއްވީ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ އަދަދު މާނަ ކުރާ ގޮތަށެވެ. އެގޮތުން، އޭނާ ހުށަހެޅުއްވި އިސްލާހަކީ:
-
މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ އަދަދު ގުނުމުގައި ބަލާނީ، އެ ވަގުތަކު މަޖިލީހުގައި ތިއްބެވި މެންބަރުންގެ އަދަދަށް
-
އާ ސަރުކާރުގެ ކެބިނެޓާއި ބައެއް އިސް މަގާމުތަކާ ހަވާލުވުމަށް ޕީޕީއެމް-ޕީއެންސީ އާއި އެމްއެންޕީގެ ހަތް މެންބަރަކު އިސްތިއުފާ ދެއްވުމުން މިހާރު މަޖިލީހުގައި ތިއްބެވި މެންބަރުންގެ އަދަދަކީ 80؛ އެހެންކަމުން، ޝިފާއުގެ އިސްލާހު ތަޅުމުން ފާސްވެއްޖެ ނަމަ، މަޖިލީހުގެ ތިން ބައިކުޅަ ދެ ބަޔަކަށް ވާނީ 54 މެންބަރުންގެ ވޯޓު
-
އެހެންކަމުން، ރައީސް އާއި ނައިބު ރައީސް މަގާމުން ވަކިކުރުމާއި އެ ނޫން ވެސް ކަންކަމުގައި ނަގާ ވޯޓުތަކުގައި ޖުމްލަ އަދަދު 80 އިން ގުނުމުން، އެމްޑީޕީގެ 55 މެންބަރުންގެ ވޯޓާ އެކު ފަސޭހައިން ފާސްވުމުގެ ފުރުސަތު އޮންނާނެ
ވީ ކިހިނެއް؟ - ގަވައިދުގެ 49 ވަނަ މާއްދާގެ (ޅ)އަށް ގެންނަ އިސްލާހު މިދިޔަ ބުރާސްފަތި ދުވަހު މަޖިލީހުގެ އާންމު ކޮމިޓީން ފާސްކޮށްފައި ވާއިރު، ކޮމިޓީގެ ނިންމުމާ ބެހޭ ގޮތުން މެމްބަރުން ދަނީ މިއަދުގެ ޖަލްސާގައި ބަހުސްކުރަމުންނެވެ.
ބުނީ ކީކޭ؟ - އެ އިސްލާހު ފާސްކުރަން ވޯޓަށް އެހުމުގެ ކުރިން، ޑިމޮކްރެޓްސްގެ ފަރާތުން މިއަދުގެ ޖަލްސާގައި ވާހަކަ ދެއްކެވި މެމްބަރުން ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، އެ ޕާޓީގެ ޕީޖީ ގްރޫޕުން މަޝްވަރާ ކުރުމަށް ފަހު ނިންމާފައިވަނީ މި އިސްލާހަށް ތާއީދު ނުކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ.
ޑިމޮކްރެޓްސް އިން ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި، މިއީ ގާނޫނުއަސާސީއާ ހިލާފު އިސްލާހެކެވެ.
އެ ޕާޓީގެ ފަރާތުން މިއަދުގެ ޖަލްސާގައި ވާހަކަ ދެއްކެވި ވިލުފުށީ ދާއިރާގެ މެމްބަރު ހަސަން އަފީފު ވިދާޅުވީ، މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުންގެ އަދަދާއި ކޯރަމް ކަނޑައަޅާނެ ގޮތާއި ރައީސް އާއި ނައިބު ރައީސް މަގާމުން ވަކިކުރުމާ އަދި ގާނޫނުއަސާސީއަށް ބަދަލު ގެންނަން މެމްބަރުންގެ ވޯޓުގެ އަގުލަބިއްޔަތު ގުނާނެ ގޮތް ވެސް ގާނޫނުއަސާސީގައި ވަރަށް ސާފުކޮށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ.
ގާނޫނުއަސާސީގެ 71 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ)ގައި މަޖިލީހުންގެ މެމްބަރުންގެ އަދަދު ކަނޑައަޅާނެ ގޮތުގެ އުސޫލުގައިވާ ގޮތުން:
-
ރާއްޖޭގެ ކޮންމެ އިދާރީ ދާއިރާއެއްގައި ރަޖިސްޓަރީ ކުރެވިފައިވާ އާބާދީގެ ފުރަތަމަ 5،000 މީހަކަށް، ނުވަތަ 5،000 މީހުން ހަމަނުވާ ކޮންމެ އިދާރީ ދާއިރާއަކަށް ދެ މެންބަރުން
-
އިދާރީ ދާއިރާއެއްގައި ރަޖިސްޓަރީ ކުރެވިފައިވާ އާބާދީ 5،000އަށް ވުރެ އިތުރުވާ ނަމަ، އާބާދީގެ ފުރަތަމަ 5،000 މީހުންނަށް ވުރެ އިތުރުވާ ކޮންމެ 5،000 މީހަކަށް މެންބަރެއް
އެ އުސޫލުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުން ކަނޑައަޅާނެ ގޮތް ވަރަށް ސާފުކޮށް ބަޔާންކޮށްފައި ވާއިރު، ގާނޫނުއަސާސީގެ އެ މާއްދާއަށް ބަދަލު ނުގެންނަހާ ހިނދަކު، އަފީފް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެމްބަރުންގެ އަދަދު ގުނާ ގޮތް ބަދަލު ނުކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ.
"އެހެންވީމަ އަޅުގަނޑުމެން މިތާ ތިބެފައި، ގަވައިދަށް ބަދަލެއް ގެނެސްގެން، މިކަން ބަދަލު ކުރެވޭނެ ކަމަށް އަޅުގަނޑުމެން ބެލުމަކީ މި ގާނޫނުއަސާސީއާ ތައާރަޒުވާ ގޮތަށް އަޅުގަނޑުމެން ކުރާ ކަމެއް ކަމުގައި އަޅުގަނޑަށް ގަބޫލުކުރެވެނީ،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ރައީސް އާއި މަޖިލިސް ވެސް އަދި އަދުލުއިންސާފު ގާއިމް ކުރާ ފަރާތްތަކުން ވެސް އަމަލު ކުރަން ޖެހޭނީ، ގާނޫނުއަސާސީގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުގެ މަތިން ކަން އަފީފު ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ. އޭނާ ގަބޫލުކުރައްވާ ގޮތުގައި، ގާނޫނުއަސާސީގެ މާއްދާއާ ހިލާފަށް މިހާރު ހުށަހެޅިފައިވާ އިސްލާހު ފާސްކޮށްފި ނަމަ، ކުރިމަތިވާނީ އިތުރު މައްސަލަ ތަކެކެވެ.
"އެހެން ވެއްޖެއްޔާ، އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކޮންމެވެސް ހިސާބަކުން މި މާއްދާތައް، މިގޮތަށް ބަަދަލު ގެނެސްގެން، ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ދިޔައިމައި އަނެއްކާ ވެސް މަޖިލީހުގެ މަސްއޫލިއްޔަތުގެ ތެރެއަށް ސުޕްރީމް ކޯޓު އަޅުގަނޑުމެން މި ގެންނަނީ،" އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.
އެހެންކަމުން، އޭނާ އެދިވަޑައިގަތީ ހުރިހާ މެމްބަރުން ވެސް މި އިސްލާހާ ދޭތެރޭ ވަރަށް ބޮޑަށް ވިސްނާވަޑައިގަތުމަށެވެ
"އަގުލަބިއްޔަތު އޮތީމައި ފާސް ކުރެވިދާނެ. އެކަމަކު އެއީ އަޅުގަނޑުމެން ކުރަން ހެޔޮވާ ވަރު ކަމެއް ކަމަކަށް އަޅުގަނޑު ގަބޫލެއް ނުކުރަން،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
އަފީފްގެ ވާހަކައަށް ތާއީދު ކުރައްވައި ގަލޮޅު އުތުރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އީވާ އަބްދުﷲ ވެސް ވިދާޅުވީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ނިންމާ ނިންމުންތަކަކީ ގާނޫނުއަސާސީން ބާރު ލިބިދޭ ނިންމުންތަކެއްގެ އިތުރުން، ރައްޔިތުން ބަލައިގަންނަ ނިންމުންތަކަކަށް ވެސް ވާން ޖެހޭ ކަމަށެވެ.
"ކޯރަމްގެ ބޭނުމަށްޓަކައި އަޅުގަނޑުމެންނަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ [މެމްބަރުންގެ] އަދަދު ބަދަލު ކުރެވޭނެ ކަމަަކަށް އަޅުގަނޑު ގަބޫލެއް ނުކުރަން. ކޯރަމް ކުޑަ ކުރެވިދާނެ އެހެން ގޮތްގޮތުން،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
މިފަދަ އިސްލާހެއް މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފި ނަމަ، އެކި ހާލަތްތައް މެދުވެރިވެގެން މަޖިލީހުގެ އަދަދު ގުނާ ގޮތް ބަދަލު ކުރުން ހުއްޓާލާނެ ހިސާބަކީ ކޮބައިތޯ ވެސް އޭނާ ސުވާލު އުފެއްދެވި އެވެ. މިސާލަކަށް އީވާ ފާހަގަކުރެއްވީ:
-
އެ އުސޫލުގެ ދަށުން، އެއް ދުވަހު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ކޯރަމް އަކީ އެ ދުވަހު ހާޒިރުވާ މެމްބަރުންގެ އަދަދު ކަމަށް ނިންމިދާނެތޯ
-
މެމްބަރަކު ބަލިވެގެން މަޖިލީހަށް ހާޒިރުނުވެ ހައެއްކަ މަސް ނުވަތަ ހަތް މަސްދުވަސް ވަރު ހޭދަކުރަން ޖެހިއްޖެ ނަމަ، މެމްބަރުންގެ އަދަދު ގުނާނީ އޭނާއާ ލައިގެންތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ
"އަޅުގަނޑުމެންގެ މަސައްކަތަށްޓަކައި އަޅުގަނޑުމެން ކުއްލި ކުއްލިއަށް ލުއިލުއިކޮށް ކަންކަން ނިންމަން ބޭނުންވީމާ، ކުއްލިއަކަށް ދައުރު މެދުން ނުވަތަ ދައުރު ނިމެންދާ ހިސާބުން މަޖިލީހުގެ ކޯރަމްގެ އަދަދެއް ބަދަލު ކުރެވޭނެ ކަމަކަށް އަޅުގަނޑުމެން ގަބޫލެއް ނުކުރަން،" އީވާ ވިދާޅުވި އެވެ.
"އިއްޒަތްތެރި ރައީސް އަޅުގަނޑު ވަރަށް ބޮޑަށް އިލްތިމާސް ކުރަން، އެމްޑީޕީއަށް އަޅުގަނޑު ވަރަށް ބޮޑަށް އިލްތިމާސް ކުރަން މި ގަވައިދު އިސްލާހާ ދޭތެރޭގައި އަލުން ވިސްނާލުމަށް."
ހުޅުދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އިލްޔާސް ލަބީބް ވިދާޅުވީ، ގާނޫނުއަސާސީގައި މެމްބަރުންގެ އަދަދު ކަނޑައަޅާ ގޮތާއި ވޯޓު ނަގާއިރު އަގުލަބިއްޔަތު ކަނޑައެޅޭ ގޮތް ބަޔާންކޮށްފައިވަނީ، މަޖިލީހުން ނަގާ ވޯޓުތަކުގައި ރައްޔިތުންގެ ވަކި އިންސައްތައެއް ތަމްސީލްވާ ގޮތަށް ވޯޓު ނެގުމަށްޓަކައި ކަމަށެވެ.
މި އިސްލާހަކީ، ގާނޫނާ ހިލާފު އިސްލާހެއްކަން ފާހަގަކުރައްވައި އިލްޔާސް ވެސް ވިދާޅުވީ، މިއީ "ބަލައިގަންނަން ޖެހޭ އިސްލާހެއް ކަމުގައި ނުފެނޭ" ކަމަށެވެ.
ފާހަގަކޮށްލެވޭ - އެމްޑީޕީގެ މެމްބަރުންގެ ވޯޓުން އެކަނި ރައީސް އާއި ނައިބު ރައީސް ވަކިކުރެވޭ ގޮތަށް ހުށަހެޅި އިސްލާހު މިއަދުގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާގައި ވަނީ ފާސްކޮށްފަ އެވެ. އެ އިސްލާހު ފާސްވި އިރު، ރައީސް މުހައްމަދު މުއިއްޒު މަގާމުން ވަކިކުރުމަށް ގަރާރު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުމަށްޓަކައި އެމްޑީޕީގެ ޕާލިމަންޓްރީ ގްރޫޕަށް ހުށަހަޅުއްވާނެ ކަމަށް ޝިފާއު ވަނީ ވިދާޅުވެފަ އެވެ.
އިތުރަށް ކިޔާލަން -