ޓިކްޓޮކް: 2023 ގައި ޓިކްޓޮކް ބޭނުންކުރާ މީހުންގެ އަދަދު މަހަކު 1.5 ބިލިއަނަށް އަރާފައިވާއިރު، 2024 ގެ ނިޔަލަށް 1.8 ބިލިއަނަށް އަރާނެކަމަށް ލަފާކުރެވޭ.
ޗައިނާގެ ބައިޓްޑާންސުން ހިންގާ ޓިކްޓޮކް ވިއްކާލަން ނުވަތަ އެމެރިކާއިން ބޭރުކުރަން އެމެރިކާގެ ފެޑެރަލް އެޕީލްސް ކޯޓުން ނިންމައިފި
އެމެރިކާގެ ފެޑެރަލް އެޕީލްސް ކޯޓުން ހުކުރު ދުވަހު ނިންމި ނިންމުމެއްގައި، ޗައިނާގެ ކުންފުނި ބައިޓްޑާންސްއަށް އެކުންފުނީގެ މަޝްހޫރު ޓިކްޓޮކް އެޕް އެމެރިކާގައި ހިންގުމަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ގޮންޖެހުން އިތުރަށް ބޮޑުވެއްޖެ އެވެ. އަންނަ އަހަރުގެ ޖަނަވަރީ 19 ގެ ކުރިން ޓިކްޓޮކް ވިއްކާލަން ނުވަތަ އެމެރިކާއިން ބޭރުކުރަން ޖެހޭނެކަމަށް ކޯޓުން ނިންމި އެވެ.
ގާތްގަނޑަކަށް އެމެރިކާގެ 170 މިލިއަން މީހުން ބޭނުންކުރާ މި އެޕް ބަންދުކުރުމަށް ނިންމި ނިންމުމަކީ އެމެރިކާގެ ޖަސްޓިސް ޑިޕާޓްމަންޓަށް ލިބުނު ބޮޑު ކާމިޔާބެއްކަމަށް ބެލެވެ އެވެ. ނަމަވެސް މި މައްސަލަ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކުރާނެކަމަށް ޓިކްޓޮކުން ބުނެފައިވެ އެވެ.
އެމެރިކާގެ ގައުމީ ސަލާމަތަށް ނުރައްކަލެއްކަމަށް ބުނެ މި ނިންމުން ނިންމި ކޯޓުން ފާހަގަކޮށްފައިވަނީ، މިއީ ރިޕަބްލިކަނުންނާއި ޑިމޮކްރެޓުން އެކުގައި މަސައްކަތްކޮށްގެން ނިންމި ނިންމުމެއް ކަމަށެވެ. އަދި މިއީ ދެ ރައީސުންގެ ސަރުކާރުން ވެސް ތާއީދުކުރާ ކަމެއްކަމަށް ވެސް ބުނެފައިވެ އެވެ.
ޖަސްޓިސް ޑިޕާޓްމަންޓުން ބުނެފައިވަނީ ޗައިނާގެ މިލްކުވެރިކަމުގެ ދަށުގައި ޓިކްޓޮކް އޮތުމަކީ އެމެރިކާ ރައްޔިތުންގެ އަމިއްލަ މައުލޫމާތުތަކަށް ނުރައްކަލެއްކަމަށެވެ. އަދި ޓިކްޓޮކް މެދުވެރިކޮށް އެމެރިކާ ރައްޔިތުންނަށް ފޯރުކޮށްދޭ މައުލޫމާތުތައް ސިއްރުން ބަދަލުކުރުމުގެ ފުރުސަތު ޗައިނާއަށް ލިބިދާނެކަމަށް ވެސް ބުނެފައިވެ އެވެ.
އެޓަރނީ ޖެނެރަލް މެރިކް ގާލަންޑް ވިދާޅުވެފައިވަނީ މި ނިންމުމަކީ "ޗައިނާ ސަރުކާރުން ޓިކްޓޮކް އެމެރިކާއާ ދެކޮޅަށް ބޭނުންކުރުން ހުއްޓުވުމަށް އެޅުނު މުހިންމު ފިޔަވަޅެއް" ކަމަށެވެ.
ނަމަވެސް ވޮޝިންގްޓަންގައި ހުންނަ ޗައިނާގެ އެމްބަސީން މި ނިންމުމަކީ "ވިޔަފާރި ވައްކަމެއް" ކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ. އަދި "މި މައްސަލަ ރަނގަޅަށް ނުބެލެހެއްޓިއްޖެނަމަ، ދެ ގައުމުގެ ދެމެދުގައިވާ އިތުބާރަށާއި ގުޅުމަށް އޭގެ ނޭދެވޭ އަސަރު ކުރާނެ" ކަމަށް ވެސް އިންޒާރު ދީފައިވެ އެވެ.
މި ނިންމުން އައިސްފައިވަނީ ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބޮޑު ދެ އިގްތިޞާދުގެ ދެމެދުގައިވާ ވިޔަފާރީގެ ގުޅުން އިތުރަށް ގޯސްވަމުންދާ ދަނޑިވަޅެއްގައެވެ. ރައީސް ޖޯ ބައިޑެންގެ އިދާރާއިން ޗައިނާގެ ޗިޕް އިންޑަސްޓްރީއަށް އިތުރު ހަނިކުރުންތަކެއް ގެނައުމާ ގުޅިގެން، ޗައިނާއިން ވަނީ ގެލިއަމް، ޖަރމޭނިއަމް އަދި އެންޓިމަނީ އެމެރިކާއަށް އެކްސްޕޯޓް ކުރުން މުޅިން މަނާކޮށްފައެވެ.
ޓިކްޓޮކްގެ ސީއީއޯ ޝޯ ޒީ ޗިއުއިން މުވައްޒަފުންނަށް ފޮނުވި އީމެއިލްއެއްގައި ބުނެފައިވަނީ "މިއަދުގެ ޚަބަރަކީ ހިތާމަވެރި ޚަބަރެއް ނަމަވެސް، އަޅުގަނޑުމެންގެ ޕްލެޓްފޯމްގައި ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަން ހިމާޔަތްކުރުމަށް ކުރާ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ގެންދާނެ" ކަމަށެވެ.
އެމެރިކަން ސިވިލް ލިބަރޓީސް ޔޫނިއަން (އޭސީއެލްޔޫ) އިން ބުނެފައިވަނީ ޓިކްޓޮކް ބަންދުކުރުމަކީ އެމެރިކާގެ މިލިއަނުން ގިނަ ރައްޔިތުންގެ ފަސްޓް އެމެންޑްމަންޓްގެ ހައްގުތަކާ ޚިލާފު ކަމެއް ކަމަށެވެ.
ކޯޓުގެ ނިންމުމުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވަނީ ޓިކްޓޮކްގެ މައި ކުންފުނި ބައިޓްޑާންސްއާ އޮންނަ ގުޅުމުގެ ސަބަބުން، ޗައިނާއަށް އެމެރިކާގެ ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމަށް ނުފޫޒު ފޯރުވޭނެކަމަށެވެ. އަދި "މިފަދަ ކަމެއް ކުރުމުގެ ގާބިލުކަން ލިބިފައި އޮތުމަކީ ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމުގެ އަސާސްތަކާ ޚިލާފު ކަމެއް" ކަމަށް ވެސް ބުނެފައިވެއެވެ.
ގުޅުންހުރި
ޓްރަމްޕްގެ ނިންމުމަކީ ކޮބައި؟
ސުޕްރީމް ކޯޓުން މި ނިންމުން ބަދަލު ނުކުރާނަމަ، ޓިކްޓޮކްގެ ކުރިމަގު އޮތީ ފުރަތަމަ ރައީސް ބައިޑެންގެ އަތްމަތީގައެވެ. އޭނާއަށް ޖަނަވަރީ 19 ގެ ސުންގަޑި 90 ދުވަހަށް ފަސްކުރެވިދާނެ އެވެ. އެއަށްފަހު އެ ނިންމުން އޮންނާނީ ޖަނަވަރީ 20 ގައި ރައީސްކަމާ ހަވާލުވާ ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕްގެ އަތްމަތީގަ އެވެ.
-
2020 ވަނަ އަހަރު ފުރަތަމަ ދައުރުގައި ޓިކްޓޮކް ބަންދުކުރަން މަސައްކަތްކުރެއްވި ޓްރަމްޕް ވަނީ ނޮވެމްބަރު މަހުގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ކުރިން، ޓިކްޓޮކް ބަންދުކުރުމަށް ތާއީދު ނުކުރައްވާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެފަ އެވެ.
-
ހުކުރު ދުވަހުގެ ކޯޓު ނިންމުމުން، އެމެރިކާ ރައްޔިތުންގެ މައުލޫމާތު އެއްކުރާ ބޭރުގެ އެހެން އެޕްތައް ބަންދުކުރުމުގެ ފުރުސަތު ވެސް ސަރުކާރަށް ލިބިދެ އެވެ. އަދި އެހެން ބޭރުގެ އެޕްތަކާ ދެކޮޅަށް ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ދޮރު ހުޅުވިގެން ހިނގައްޖެ އެވެ. 2020 ގައި ޓްރަމްޕް ވަނީ ޓެންސެންޓްގެ ވީޗެޓް ބަންދުކުރަން މަސައްކަތްކުރައްވާފައެވެ. ނަމަވެސް އެކަން ކޯޓުތަކުން ހުއްޓުވި އެވެ.
ޓިކްޓޮކް ބަންދުކޮށްފިނަމަ
ޓިކްޓޮކް ބަންދުކުރެވިއްޖެނަމަ، އިޝްތިހާރުކުރާ ފަރާތްތަކުން އެހެން ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކަށް ބަދަލުވާން ޖެހޭނެއެވެ. އެހެންކަމުން ޓިކްޓޮކާ ވާދަކުރާ މެޓާ ޕްލެޓްފޯމްސްގެ ހިއްސާގެ އަގު މި ނިންމުމާ ގުޅިގެން %2.4 އިތުރުވިއެވެ. އަދި ޔޫޓިއުބްގެ ވެރިފަރާތް އަލްފަބެޓްގެ ހިއްސާގެ އަގު %1.25 މައްޗަށް ދިޔައެވެ.
-
ސެކުއޯއިއާ ކެޕިޓަލް، ސަސްކުއެހާނާ އިންޓަނޭޝަނަލް ގްރޫޕް، ކޭކޭއާރު އެންޑް ކޯ އަދި ޖެނެރަލް އެޓްލާންޓިކް ފަދަ ކުންފުނިތަކުން އިންވެސްޓްކޮށްފައިވާ ބައިޓްޑާންސްގެ އަގު 2023 ގެ ޑިސެމްބަރުގައި އަންދާޒާކުރެވުނީ 268 ބިލިއަން އެމެރިކާ ޑޮލަރަށެވެ.
އާ ގާނޫނުގެ ދަށުން، އެޕަލް އާއި ގޫގުލް ފަދަ އެޕް ސްޓޯރުތަކުން ޓިކްޓޮކް ލިބެން ހުރުމާއި، އިންޓަނެޓް ހޯސްޓިންގ ސަރވިސްތަކުން ޓިކްޓޮކަށް ޚިދުމަތް ދިނުން މަނާވެގެންދާނެ އެވެ. މިކަން މަނާވާނީ ސުންގަޑީގެ ކުރިން ބައިޓްޑާންސްއިން ޓިކްޓޮކް ވިއްކާނުލައިފިނަމަ އެވެ.
ޓިކްޓޮކް: 2012 އިން 2024 އަށް - ދުނިޔޭގެ އެންމެ މަގްބޫލު އެއް ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްގެ ދަތުރު
ބައިޓްޑާންސްއިން އުފެއްދި ޓިކްޓޮކް ވަނީ ދުނިޔޭގެ އެންމެ މަގްބޫލު ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ޕްލެޓްފޯމަށް ވެފައެވެ. ތިރީގައި މިވަނީ މި އެޕްގެ މުހިންމު ތާރީޚެވެ:
ތާރީޚު:
-
މާރިޗު 2012: ޒަންގް ޔިމިން ބެއިޖިންގައި ބައިޓްޑާންސް އުފެއްދި
-
ސެޕްޓެމްބަރު 2016: ބައިޓްޑާންސްއިން ޓިކްޓޮކްގެ ޗައިނާ ވާޝަން ކަމަށްވާ ޑޯއިން ތައާރަފުކޮށްފި
-
ނޮވެމްބަރު 2017: އެމެރިކާގެ މާކެޓަށް ފުޅާވުމުގެ ގޮތުން ބައިޓްޑާންސްއިން މިއުޒިކަލް.ލީ 1 ބިލިއަން ޑޮލަރަށް ގަނެފި
-
އޯގަސްޓު 2018: މިއުޒިކަލް.ލީ އާއި ޓިކްޓޮކް އެއްކޮށްލައިފި
-
ފެބުރުއަރީ 2019: ދުނިޔޭގައި ޓިކްޓޮކް ޑައުންލޯޑުކުރި އަދަދު 1 ބިލިއަނަށް އަރައިފި
-
ޖޫން 2020: އިންޑިއާއިން ގައުމީ ސަލާމަތަށް ނުރައްކާވާ ކަމަށް ބުނެ ޓިކްޓޮކް ބަންދުކޮށްފި
-
އޯގަސްޓު 2020: ޓްރަމްޕް ސަރުކާރުން ޓިކްޓޮކްގެ އެމެރިކާގެ އޮޕަރޭޝަންތައް އެމެރިކާގެ ކުންފުންޏަކަށް ނުވިއްކާނަމަ ޓިކްޓޮކް ބަންދުކުރުމަށް އަމުރުކޮށްފި
-
ޖޫން 2021: ރައީސް ބައިޑެން ކުރީގެ އަމުރުތައް ބާތިލުކުރައްވައި، ބޭރުގެ ދުޝްމަނުންގެ ބާރުގެ ދަށުގައި ހުރި އެޕްތައް ބެލުމަށް ފިޔަވަޅު އަޅުއްވައިފި
-
އެޕްރީލް 2024: 2025 ގެ ޖަނަވަރީ 19 ގެ ކުރިން ޓިކްޓޮކްގެ އެމެރިކާގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ވިއްކާލަން ޖެހޭނެކަމަށްބުނާ ގާނޫނުގައި ރައީސް ބައިޑެން ސޮއިކުރައްވައިފި
-
ޑިސެމްބަރު 2024: އެމެރިކާގެ ފެޑެރަލް އެޕީލްސް ކޯޓުން މި ގާނޫނު ދަމަހައްޓައި، މައްސަލަ ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ދިއުމުގެ މަގު ފަހިވެއްޖެ
މުހިންމު ތަފާސްހިސާބު:
-
ޓިކްޓޮކް ދުނިޔޭގައި ބޭނުންކުރާ މިންވަރު: 2023 ގައި ޓިކްޓޮކް ބޭނުންކުރާ މީހުންގެ އަދަދު މަހަކު 1.5 ބިލިއަނަށް އަރާފައިވާއިރު، 2024 ގެ ނިޔަލަށް 1.8 ބިލިއަނަށް އަރާނެކަމަށް ލަފާކުރެވޭ
-
ބޭނުންކުރާ މީހުންގެ އުމުރުފުރާ: ގާތްގަނޑަކަށް 41 ޕަސެންޓަކީ 16 އާއި 24 އަހަރާ ދެމެދުގެ ޒުވާނުން
-
ބޭނުންކުރާ ގޮތް: ދުވާލަކު އެވްރެޖްކޮށް 95 މިނެޓު ހޭދަކުރާއިރު، ދުވާލަކު 19 ފަހަރު އެޕް ހުޅުވާ
-
އެމެރިކާ: އެމެރިކާގައި ބޭނުންކުރާ އެންމެ ގިނަ މީހުން ތިބިއިރު، މަހަކު 65.9 މިލިއަން މީހުން ބޭނުންކުރޭ
-
އާމްދަނީގެ ކުރިއެރުން: 2023 ގައި 16.1 ބިލިއަން ޑޮލަރުގެ އާމްދަނީ ލިބުނު އިރު، މިއީ ކުރީ އަހަރަށްވުރެ %67ގެ ކުރިއެރުމެއް
ކޮމެންޓް