އަބްދުއްރަހީމް ސާބިތުކޮށްދެއްވަނީ ސިޔާސީ ތޫނުފިލިކަން

މިއަދު އާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ މެމްބަރުން ހުވާކުރުމަށް ފަހު، މަޖިލިހުގެ އާ ރައީސަކަށް ބޭފުޅަކު ހަމަޖައްސަން ނެގި ވޯޓާ އެކު، ރިޔާސަތަށް ވަޑައިގަތީ، ލ. ފޮނަދޫ މެމްބަރު އަބްދުއްރަހީމް އަބްދުﷲ، މަޝްހޫރު ވަނަމުން ނަމަ، 'އަދުރޭ' އެވެ. ލ. އަތޮޅަށް ނިސްބަތްވެވަޑައިގަންނަވާ އަދި ވަރަށް އާދައިގެ ބޭފުޅަކު އެ ލިއުއްވީ ރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ ތާރީހުގެ އާ ސަފުހާއެކެވެ.

އަބްދުއްރަހީމްއާ އެކު ސިޔާސީ މަސައްކަތްކުރެއްވި ބައެއް ބޭފުޅުން ހައިރާންވެވަޑައެއްނުގަންނަވަ އެވެ. އެމަނިކުފާނުގެ ޒަމާނީ ތައުލީމު ނެތްކަމަށް ބުނެ، ބައެއް މީހުން މަލާމަތްކުރި ނަމަވެސް، އަބްދުއްރަހީމް ދެެނެވަޑައިގަންނަވާ ބޭފުޅުން ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި، ރާއްޖޭގައި ސިޔާސީ އެހާ ވަރުގަދަ ތަޖުރިބާކާރުން މަދުވާނެ އެވެ. ސިޔާސީ ހަޔާތުގައި ތައުލީމަކީ، ދުނިޔޭގެ ތާރީހު ދައްކާ ގޮތުން ވެސް، މީހަކު މީހަކަށް ވާން އެންމެ މުހިންމު ޝަރުތެއް ނޫނެވެ. އެއަށް ވުރެ މުހިންމީ އެމީހެއްގެ ސިޔާސީ ވިސްނުމެވެ.

އަބްދުއްރަހީމްއާ އެކު ދެ ދައުރު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގައި ހޭދަކުރެއްވި އަދި 2008ގެ ރިޔާސީ އިންތިހާބުން ފެށިގެން ސިޔާސީ އެކުވެރިންގެ ގޮތުގައި އުޅުއްވި އަހުމަދު ނިހާން މިސާލު ނަންގަވަނީ ސިޔާސީ ގޮތުން އަބްދުއްރަހީމްގެ ހުރި މޮޅުކަމުގެ ތެރެއިންނެވެ.

"އެއީ ހަގީގަތުގައި ވަރަށް ތޫނުފިލި ބޭފުޅެއް. އިލްމު ހުއްޓަސް ނެތަސް ތޫނުފިލިކަން މިއީ އަދި އެހެން ހުނަރެއް،" ނިހާން ވިދާޅުވި އެވެ.

"އަބްދުއްރަހީމަކީ ސިޔާސީ ތޫނުފިލިކަން ވަރަށް ބޮޑު ބޭފުޅެއް."

އަބްދުއްރަހީމްގެ މުޅި ހަޔާތަށް ބަލާއިރު ވެސް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ރިޔާސަތާ ހަމައަށް ވަޑައިގަތުމަކީ ކުޑަ ކާމިޔާބީއެއް ނޫނެވެ. އެ ޝަރަފުވެރި ނުވަތަ ބާރުގަދަ ގޮނޑީގައި އިށީންނެވުމުގެ ފުރުސަތު ހޯއްދެވުމުގައި އާދައިގެ ވިސްނުމަކަށް ވުރެ، ނިހާން އެ ސިފަކުރެއްވި ގޮތަށް، ސިޔާސީ ތޫނުފިލިކަން ފިޔަވައި އެހެން އެއްޗެއް ނެތެވެ.

އާ ގާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން އުފެދުނު ފުރަތަމަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް 2009ގައި އުފަންވި އިރު އަބްދުއްރަހީމް އިންނެވީ ފޮނަދޫ ގޮނޑީގަ އެވެ. އޭރު އެއީ އިދިކޮޅު އެންމެ ބޮޑު ޕާޓީ ޑީއާރުޕީގެ ކޯލިޝަންގައި ހިމެނޭ ޕީއޭގެ މެމްބަރެކެވެ. ޕީއޭގެ އިސް ލީޑަރަކީ ފަހުން ރައީސްކަން ކުރެއްވި އަބްދުﷲ ޔާމީނެވެ. އެހެންކަމުން އަބްދުއްރަހީމަކީ ޔާމީންގެ ފަހަތްޕުޅުން ސިޔާސީ މަސައްކަތަށް ނުކުންނަވައި، ތަރުބިއްޔަތުވި 'ދަރިވަރެކެ'ވެ.

އެ ހޫނު މަޖިލިހުގައި އަބްދުއްރަހީމްގެ އަޑު ގަދަ އެވެ. ކިޔާކަށް ނުކިޔާކަށް ވެސް ވަކި އެއްޗެއް ނޯވެ އެވެ. ސިޔާސީ އެ ކެރުމުގެ ތެރެއިން ދެވަނަ ދައުރެއް 2014ގައި ހޯއްދަވައި، ޔާމީންގެ ވެރިކަމުގައި، ޔާމީންގެ ސަރުކާރު ދިފާއުކުރައްވަން އެންމެ ކުރީ ސަފުގައި ވެސް ހުންނެވީ އެމަނިކުފާނެވެ. ވެރިކަން ގެއްލުމާއި މަނީ ލޯންޑަރިންގެ ހުކުމްތަކުގައި ޔާމީން ޖަލުގައި އޮންނެވި އިރު، ޕީޕީއެމް/ޕީއެންސީ ކޯލިޝަން ހިންގެވުމުގެ ވަގުތީ ލީޑަރަކަށް އަބްދުއްރަހީމް ހަމަޖެއްސެވީ، ތެދުވެރިކަމާ އެކު އެކަން ކުރައްވާނެ އެހެން ބޭފުޅަކު ޔާމީނަށް ފެނިވަޑައިނުގަތުމުންނެވެ.

ނިހާންގެ އިތުރުން މި ރިޕޯޓަށް ވާހަކަ ދެއްކެވި އެހެން ބައެއް ބޭފުޅުން ނެންގެވި މުހިންމު މިސާލެއް އޮތެވެ. އެއީ އަބްދުއްރަހީމް ކަހަލަ ސިޔާސީ ގުޅުން ބޮޑު ބޭފުޅަކު ނެތުމެވެ.

"ހެނދުނު އެ އަންނަ ގޮތަށް ޕީޕީއެމް އޮފީހުގައި އެންމެ އާންމު މީހާ ވެސް ގޮވައިގެން އަބްދުއްރަހީމް އިނދެފާނެ ރޭގަނޑު ދަންވަންދެން ވެސް،" ޔާމީން ޖަލުގައި ހުންނެވި އިރު ކޯލިޝަން ރޫޅުނަނުދީ ހިފަހައްޓަވަން އަބްދުއްރަހީމް ކުރެއްވި މަސައްކަތާ ބެހޭ ގޮތުން ހއ. ދިއްދޫ މެމްބަރު އަބްދުއްލަތީފު މުހައްމަދު ވިދާޅުވި އެވެ.

"އެންމެ އާދައިގެ މީހާ ވެސް އަބްދުއްރަހީމަށް މުހިންމުވާނެ. އޭނާ ގުޅުން ބާއްވާނެ އެންމެންނާ. އޭނާއަށް އެނގޭނެ ޕާޓީގެ ހަރަކާތްތެރިން."

ނިހާން ވެސް އެ ވާހަކައަށް އެއްބަހެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މިވެނި ރަށެއްގެ މިވެނި މީހަކީ ޕީޕީއެމް/ޕީއެންސީގެ ކާކުކަން އަބްދުއްރަހީމަށް އެނގިވަޑައިގަންނަވާނެ އެވެ. އެވަރުގެ އެހެން ބޭފުޅުން ޕާޓީތަކުގައި ނޫޅުއްވަ އެވެ. އެހެންކަމުން އަބްދުއްރަހީމްގެ ސިޔާސީ ގުޅުން ފެށިގެން އެ އަންނަނީ ވެސް އެންމެ އާދައިގެ މީހާއާ ހިސާބުންނެވެ.

"ރާއްޖޭގެ ކޮންމެ ރަށެއްގައި ޕާޓީގައި އެންމެ އިސްކޮށް އުޅޭ މީހުންގެ ނަމާއި އެއީ ކާކުކަން އަބްދުއްރަހީމަށް އެނގޭނެ، ހަނދާން ހުންނާނެ،" ނިހާން ވިދާޅުވި އެވެ.

"އެއީ އާދަޔާ ހިލާފު ތަޖުރިބާއެއް. އެއީ ޔާމީން ޖަލުގައި ހުންނެވި އިރު ޕާޓީ ހިންގަން އިސްކޮށް ބަހައްޓަން ޖެހުނު ސަބަބު. ސިޔާސީ ގުޅުން ބޮޑުވީމާ."

އަބްދުއްރަހީމްގެ ސިޔާސީ މާޒީގައި ފެންނަނީ އެމަނިކުފާނު ދިފާއުކުރަން ޖެހޭ ކަމެއްގައި ފަސްޖެހުމެއް ނެތި ހުންނެވި ތަނެވެ. އެއީ ވެސް އެހެން ގިނަ މީހުންނަށް ވުރެ ބޮޑު ހިތްވަރެއް ނެރުއްވައިގެންނެވެ. މިސާލަކަށް ޔާމީންގެ ވެރިކަމުގައި 1 ފެބްރުއަރީ 2018ގައި ނެރުނު ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ އަމުރާ އެކު ދެން ކުރިމަތިވި ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަމެވެ. އެ އަމުރާ ގުޅިގެން ޔާމީން އަޅުއްވަމުން ގެންދެވި ފިޔަވަޅުތައް ދިފާއުކުރަން، ޕީޕީއެމްގެ ތެރެއިން ވެސް ފެނުނީ ޖެހިލުންވެފައި ތިބި ބައިގަނޑެކެވެ. ނަމަވެސް އަބްދުއްރަހީމް ތަފާތެވެ.

"ޔާމީންގެ ދިފާއުގައި ޓީވީއަށް އަރަން ފަހަތު ފަޔަަށް ބަރުވެފައި ތިބީ. އޭރު އަޅުގަނޑު ހުރީ ސްރީ ލަންކާގައި،" ނިހާން ވިދާޅުވި އެވެ.

"އެކަމަކު އަބްދުއްރަހީމް އޭނާގެ ވާޖިބު އަދާކުރި. ވެރިންނަށް، ޕާޓީއަށް ދިމާވާ ކަންތައްތައް ކޮނޑު އަޅައިގެން ނުކުންނެވުމުގެ ޖޯޝް ވެސް ހުންނާނެ."

އެ ކެރުން ދައްކަވާއިރު ޕާޓީގެ ކުރިމަގާ މެދު ވެސް ސިޔާސީ ނަޒަރުން ވިސްނަވާކަމުގެ ހެއްކަކީ މިދިއަ ރިޔާސީ އިންތިހާބުގައި ޕީޕީއެމް ކޯލިޝަނުން ވާދަކުރަން ޖެހޭނެކަމަށް އޭނާ ގަބޫލުކުރެއްވި ގަބޫލުކުރެއްވުމެވެ. ޔާމީން ހުންނެވީ ޖަލުގަ އެވެ. ރިޔާސީ އިންތިހާބުގައި ޔާމީނަށް ވާދަނުކުރެއްވޭ ހާލަތުގައި އެމަނިކުފާނުގެ ނިންމެވުމަކީ ޕީޕީއެމް ކޯލިޝަނުން ވެސް ކެންޑިޑޭޓަކު ނުނެރުމެވެ. ނަމަވެސް އެ ބޮޑު ކޯލިޝަން ބައިވެރިނުވާ ރިޔާސީ އިންތިހާބެއް އޮންނަން ވާނެ ކަމަކަށް އަބްދުއްރަހީމް ގަބޫލެއްނުކުރެއްވި އެވެ.

ރައީސް މުހައްމަދު މުއިއްޒަށް ރިޔާސީ އިންތިހާބުގައި ވާދަކުރެއްވުނީ ޔާމީންގެ އެ ވިސްނުންފުޅާ ދެކޮޅަށް އަބްދުއްރަހީމް ނިންމެވި ނިންމެވުމުގެ ސަބަބުންނެވެ. ޕީއެންސީން ނުކުންނާނެ ކެންޑިޑޭޓެއް ހޮވަން އެ ޕާޓީގެ ސެެނެޓްގައި ނެގި ވޯޓު، ރޭގަނޑުގެ ބަދަލުގައި ހަވީރު ބާއްވަން ނިންމެވީ ވެސް އަބްދުއްރަހީމެވެ. މުއިއްޒަށް އެ ވޯޓު ކާމިޔާބުކުރެއްވުނީ އެހެންވެ އެވެ. ރޭގަނޑަށް ފަސްކޮށްލި ނަމަ ވޯޓު ކާމިޔާބުކުރެއްވުމުގެ ފުރުސަތު އޮތީ ދެން ވާދަކުރެއްވި އާދަމް ޝަރީފު އުމަރަށް ކަމަށް، ޕީޕީއެމްގެ އިސް ބައެއް ބޭފުޅުން އޭރުވެސް ވިދާޅުވި އެވެ.

މުއިއްޒުގެ ކެންޑިޑެސީ ފޯމް ހިއްޕަވައިގެން ހެނދުނު ހެނދުނާ އިލެކްޝަންސް ކޮމިޝަނަށް ވަޑައިގެންނެވި އިރު ވެސް ޔާމީންގެ ރުހުމެއް ނެތެވެ. އަބްދުއްރަހީމް ވިދާޅުވެފައިވާ ގޮތުގައި ޔާމީން ގޮތް ދޫކުރެއްވިކަން އެންގެވީ މުއިއްޒާ އެކު ފޯމު ހިއްޕަވައިގެން ވަޑައިގެން ދަރުބާރުގޭގައި އިންނަވަނިކޮށެވެ.

އަބްދުއްރަހީމްގެ ސިޔާސީ އެ ނިންމެވުން ކިހާ މުހިންމުކަން ރައީސް މުއިއްޒަށް އެނގިވަޑައިގަނެ އެވެ. އާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ރިޔާސަތަށް އަބްދުއްރަހީމަށް ވަޑައިގެންނެވުނީ ރައީސްގެ ނިންމެވުމާ އެކުގަ އެވެ. އެއީ އަގުވަޒަންކުރުން ކަމަށް ވިޔަސް، ނުވަތަ މިވަގުތު ސިޔާސީ ގޮތުން އޮތް ހަމަޖެހުން ކުރިއަށް ނެރުއްވުމުގެ ވިސްނުންފުޅު ކަމަށް ވިޔަސް ތާރީހުގައި ލިއަން މި ޖެހެނީ ލ. ފޮނުދޫ އަބްދުއްރަހީމް، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ރައީސަކަށް ވެވަޑައިގެންނެވި ވާހަކަ އެވެ.

"އޭނާ ކަހަލަ އާދައިގެ މީހަކަށް [ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ރިޔާސަތާ ހަމައަށް ދެވޭނީ] އާދަޔާ ހިލާފު ތޫނުފިލިކަމަކާއި ހިތްވަރަކުން،" ނިހާން ވިދާޅުވި އެވެ.

"އަބްދުއްރަހީމް ފަސޭހަކަމާ އެކު ރިޔާސަތުގައި އިންނަވައިގެން މަސައްކަތްކުރައްވާނެ ކަމާ މެދު އެއްވެސް ޝައްކެއް ނެތް. މަޖިލިހުގެ ރިޔާސަތު ފުރިހަމައަށް، ސާފުކޮށް ގެންދާނެ އެހެން މީހަކު ވަކި ނުހުންނާނެ."