ސިއްހީ ދާއިރާއަށް ރެންސަމްވެއާ ހަމަލާތަކުން ކުރިމަތިވާ ނުރައްކަލާ ގުޅޭގޮތުން ސެކިއުރިޓީ ކައުންސިލްގައި ޑަބްލިއުއެޗްއޯގެ ޑިރެކްޓަރ ޖެނެރަލް ޓެޑްރޮސް އަދަނޮމް ގެބްރެއިސަސް ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަނީ.
ސިއްހީ ދާއިރާއަށް ރެންސަމްވެއާ ހަމަލާތަކުގެ ނުރައްކާ އިތުރުވަމުންދާކަމަށް އދ.ން އިންޒާރު ދީފި
ދުނިޔޭގެ ސިއްހީ ދާއިރާއަގައި ރެންސަމްވެއާ ހަމަލާތައް އިތުރުވެ، ބަލިމީހުންގެ ސަލާމަތަށް ނުރައްކާވެފައިވާކަމަށް ވޯލްޑް ހެލްތު އޯގަނައިޒޭޝަން (ޑަބްލިއުއެޗްއޯ) ގެ ވެރިން ހުކުރު ދުވަހު ބުނެފިއެވެ.
2021 ވަނަ އަހަރު ހެދި ދުނިޔޭގެ ސާވޭއަކުން ދައްކާގޮތުގައި ތިންބައިކުޅަ އެއްބަޔަށްވުރެ ގިނަ ސިއްހީ މަރުކަޒުތަކަށް އެއް އަހަރުގެ ތެރޭގައި މަދުވެގެން އެއްފަހަރު ރެންސަމްވެއާ ހަމަލާއެއް އަމާޒުވެފައިވެ އެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ތިންބައިކުޅަ އެއްބައި މަރުކަޒުތަކުން ހެކްކުރި ފަރާތްތަކަށް ފައިސާ ދައްކާފައިވެ އެވެ.
Let’s be clear #ransomware and other #cyberattacks on hospitals and health facilities are not just issues of security and confidentiality – “they can be issues of life and death”
— UN News (@UN_News_Centre) November 8, 2024
- @WHO Director-General Tedros Adhanom Ghebreyesus, @DrTedros, briefing the #SecurityCouncil pic.twitter.com/4FoOmXFoHH
ޑަބްލިއުއެޗްއޯގެ ޑިރެކްޓަރ ޖެނެރަލް ޓެޑްރޮސް އަދަނޮމް ގެބްރެއިސަސް ވިދާޅުވީ ހޮސްޕިޓަލްތަކާއި ސިއްހީ ޚިދުމަތްތަކަށް އަމާޒުކޮށް ދެވޭ ސައިބާ ހަމަލާތަކަކީ ނުރައްކާތެރި މައްސަލައެއް ކަމަށެވެ. އަދި މިކަމާ ގުޅޭގޮތުން ވަގުތުން އަޅަންޖެހޭ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމަށް ގޮވާލެއްވި އެވެ.
ޓެކްނޮލޮޖީގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވާ ގޮންޖެހުންތައް
ސިއްހީ ދާއިރާ ޑިޖިޓަލްވެ، ބަލިމީހުންގެ މައުލޫމާތުގެ އަގުބޮޑުވުމާއެކު، ސައިބާ ކުށްވެރިންގެ އަމާޒަކަށް މި ދާއިރާ ވެފައިވާކަމަށް ޓެޑްރޮސް ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ. މީގެ ތެރޭގައި 2020 ގައި ޗެކް ރިޕަބްލިކްގެ ބްރްނޯ ޔުނިވަރސިޓީ ހޮސްޕިޓަލަށް އަދި 2021 ގައި އައިރިޝް ހެލްތު ސާވިސް އެގްޒެކެޓިވްއަށް ދެވުނު ހަމަލާތައް ހިމެނެ އެވެ.
"ސައިބާ ސެކިއުރިޓީގައި އެންމެ ބަލިކަށި އަދި އެންމެ ވަރުގަދަ ގުޅުމަކީވެސް އިންސާނުންނެވެ... ރެންސަމްވެއާ ހަމަލާ ދެނީވެސް އިންސާނުން، އަދި އެ ހުއްޓުވޭނީވެސް އިންސާނުންނަށް،" ޓެޑްރޮސް ވިދާޅުވިއެވެ.
ބައިނަލްއަގުވާމީ އެއްބާރުލުން
"ވައިރަސްތަކުން ގައުމީ ސަރަހައްދު ނުބަލާ ފަދައިން، ސައިބާ ހަމަލާތަކުންވެސް ގައުމީ ސަރަހައްދެއް ނުބަލާ. އެހެންކަމުން ބައިނަލްއަގުވާމީ އެއްބާރުލުމަކީ ކޮންމެހެން މުހިންމު ކަމެއް،" ޓެޑްރޮސް ވިދާޅުވިއެވެ.
އެސެންޝަން ހެލްތުކެއާގެ ރައީސް އެޑުއާޑޯ ކޮންރާޑޯ ވިދާޅުވީ މެއި 2024 ގައި އެ ކުންފުނީގެ 120 ހޮސްޕިޓަލަށް ބަޔަކު ދިން ހަމަލާއިން ނާޒުކު ޚިދުމަތްތައް ހުއްޓުމަކަށް އައިކަމަށެވެ. "ނަރުހުންނަށް ކޮމްޕިއުޓަރުން ބަލިމީހުންގެ މަޢުލޫމާތު ނުބެލި، ކަރުދާހުން ބަލަން މަޖުބޫރުވި. އަދި ސާޖަރީ ޓީމުތަކަށް ސްކޭންތައް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް މީހުން ދުވަންޖެހުނު."
ގައުމުތަކުގެ ކަންބޮޑުވުން
ސެކިއުރިޓީ ކައުންސިލްގެ މެންބަރުން ފާޅުކުރި ކަންބޮޑުވުންތަކުގައި، ޚާއްސަކޮށް ތަރައްގީވަމުން އަންނަ ގައުމުތަކުގެ ސިއްހީ މަރުކަޒުތަކަށް މިފަދަ ހަމަލާތަކުން އަރައިގަތުމަށް ދަތިވާނެކަން ފާހަގަކުރި އެވެ.
އެމެރިކާގެ ނޭޝަނަލް ސެކިއުރިޓީ ޕޮލިސީގެ ސައިބާ އަދި އާ ޓެކްނޮލޮޖީ ކޯޑިނޭޓާ އޭން ނިއުބާގާ ވިދާޅުވީ 2023 ވަނަ އަހަރު އެކަނި އެމެރިކާގެ ސިއްހީ ދާއިރާއަށް 1،500 އަށްވުރެ ގިނަ ހަމަލާ ދެވި، 1.1 ބިލިއަން ޑޮލަރު ދައްކާފައިވާ ކަމަށެވެ.
ފްރާންސްގެ ރެޕްރެޒެންޓެޓިވް ޖޭ ދަރމަދިކާރީ ވިދާޅުވީ ފްރާންސްގައިވެސް މިފަދަ ހަމަލާތައް އިތުރުވަމުންދާ ކަމަށެވެ. އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ މިންގަނޑުތަކާ އެއްގޮތަށް އަމަލުކުރުމަށާއި، ގައުމުތަކުގެ ސަރަހައްދުތައް ނުބައި ބޭނުމުގައި ބޭނުންކުރުން ހުއްޓުވުމަށް ގޮވާލެއްވި އެވެ.
ރަޝިއާގެ އެމްބެސެޑަރ ވެސިލީ ނެބެންޒިއާ ވިދާޅުވީ ރަޝިއާގެ ސިއްހީ ދާއިރާއަށްވެސް މިފަދަ ހަމަލާތައް އަމާޒުވާ ކަމަށެވެ. އެމަނިކުފާނު މި މައްސަލަ ސެކިއުރިޓީ ކައުންސިލްގެ އެޖެންޑާގައި ހިމެނުމާމެދު ސުވާލު އުފެއްދެވި އެވެ. އަދި ރަޝިއާގެ ހެކަރުންނާ ގުޅޭގޮތުން ދެކެވޭ ވާހަކަތަކަކީ "މަޖާ ވާހަކަތަކަކަށް" ބަދަލުވެފައިވާ ކަމެއްކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.
ޗައިނާގެ ޑެޕިއުޓީ ޕާމަނަންޓް ރެޕްރެޒެންޓެޓިވް ގެންގް ޝުއާންގް ވިދާޅުވީ ރެންސަމްވެއާ އާއި ސައިބާ ނުރައްކާތައް ހުއްޓުވުމަށް ދުނިޔޭގެ އެއްބާރުލުން މުހިންމު ކަމަށެވެ. ޗައިނާއަށްވެސް "ބޮޑެތި އަދި ތަފާތު" ސައިބާ ސެކިއުރިޓީ ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިވާ ކަމަށް ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.
ކުރިމަގުގެ ފިޔަވަޅުތައް
• އދ. އާއި އެހެނިހެން ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖަމްއިއްޔާތަކުން ގައުމުތަކަށް ޓެކްނިކަލް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުން
• 2024 ވަނަ އަހަރު އދ. އިން ސައިބާ ސެކިއުރިޓީ އާއި ޑިޖިޓަލް ޕްރައިވަސީއާ ގުޅޭ އައު ގައިޑްލައިންތަކެއް ނެރުން
• މުވައްޒަފުން ތަމްރީނުކޮށް، ހަމަލާތަކާ ކުރިމަތިލުމުގެ ގާބިލުކަން އިތުރުކުރުން
• ބައިނަލްއަގުވާމީ ގުޅުންތައް ހަރުދަނާކޮށް، ކުށްވެރިން ހޯދުމުގައި އެއްބާރުލުން އިތުރުކުރުން
ސިއްހީ ދާއިރާއަށް އަމާޒުކޮށް ދެވޭ ސައިބާ ހަމަލާތަކަކީ ދުނިޔޭގެ ސަލާމަތަށް ނުރައްކާވެފައިވާ ކަމެއްކަން މި ބައްދަލުވުމުން ފާހަގަކުރެވުނެވެ. މިކަމާ ގުޅޭގޮތުން އަވަސް ފިޔަވަޅުތަކެއް އެޅުމަށް ގައުމުތަކުން އެއްބަސްވި ނަމަވެސް، ބައެއް ގައުމުތަކުން މައްސަލައިގެ ސީރިއަސްކަމާމެދު ސުވާލު އުފައްދާފައިވެ އެވެ.
ފާއިތުވި 10 އަހަރު ތެރޭގައި ދުނިޔޭގެ އެކި ހޮސްޕިޓަލްތަކަށް ދީފައިވާ ބައެއް ރެންސަމްވެއާ ހަމަލާތައް
ފާއިތުވި 10 އަހަރު ތެރޭގައި، ދުނިޔޭގެ އެކި ހިސާބުތަކުގެ ހޮސްޕިޓަލްތަކަށް ގިނަ ރެންސަމްވެއާ ހަމަލާތައް ދެވި، ސިއްހީ ހިދުމަތްތަކަށް ހުއްޓުން އަރައި، ބަލިމީހުންގެ މައުލޫމާތު ހާމަވެގެން ގޮސްފައިވެ އެވެ. ތިރީގައި މިވަނީ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ހާދިސާތައް:
1. ވަނަކްރައި ހަމަލާ (މެއި 2017): 150 ގައުމެއްގެ 200،000 އަށްވުރެ ގިނަ ކޮމްޕިއުޓަރަށް ވަނަކްރައި ރެންސަމްވެއާ އިން ހަމަލާދިނެވެ. އިނގިރޭސިވިލާތުގެ ނެޝަނަލް ހެލްތު ސަރވިސް (އެންއެޗްއެސް) އަށް ވަރަށް ބޮޑު އަސަރެއް ކުރި އެވެ. މި ހަމަލާގެ ސަބަބުން އެތައް ހާސް އެޕޮއިންޓްމަންޓްތަކާއި އޮޕަރޭޝަންތައް ކެންސަލްކުރަން ޖެހުނެވެ.
2. ޑަސަލްޑޯފް ޔުނިވަރސިޓީ ހޮސްޕިޓަލް (ސެޕްޓެމްބަރ 2020): ޖަރުމަނުވިލާތުގައި ދެވުނު ރެންސަމްވެއާ ހަމަލާއެއްގައި އައިޓީ ސިސްޓަމްތަކަށް މައްސަލަ ޖެހި، ކުއްލި ހާލަތުގެ ބަލިމީހުން އެހެން ހޮސްޕިޓަލްތަކަށް ބަދަލުކުރަން ޖެހުނެވެ. ހިތާމަވެރިކަމަކީ މި ހާދިސާގައި އެކަކު ބަދަލުކުރަމުން ދަނިކޮށް މަރުވުމެވެ.
3. ޔުނިވަރސަލް ހެލްތު ސާވިސަސް (ސެޕްޓެމްބަރ 2020): އެމެރިކާގެ އެންމެ ބޮޑެތި ސިއްހީ ހިދުމަތްދޭ ފަރާތްތަކުގެ ތެރެއިން އެއްފަރާތެއްގެ ހިދުމަތްތަކަށް ހުއްޓުން އަރައި، މުވައްޒަފުން ރެކޯޑުތައް އަތުން ލިޔަން ޖެހުނެވެ.
4. އަޔަލޭންޑްގެ ހެލްތު ސާވިސް އެގްޒެކެޓިވް (މެއި 2021): ގައުމުގެ ސިއްހީ ހިދުމަތްތަކުގެ އައިޓީ ސިސްޓަމްތަކަށް ދެވުނު ބޮޑު ރެންސަމްވެއާ ހަމަލާއެއްގައި ބަލިތައް ދެނެގަތުމާއި، ބަލިމީހުން ރިފާކުރުން އަދި އެހެނިހެން މުހިންމު މަސައްކަތްތަކަށް އަސަރުކުރި އެވެ.
5. ސިނޮވިސް ޕެތޮލޮޖީ ސާވިސަސް (ޖޫން 2024): ލަންޑަންގެ ދެކުނު-އިރުމަތީގައި ހުރި އެންއެޗްއެސްގެ ޕެތޮލޮޖީ ލެބޯޓްރީއަށް ދިން ރެންސަމްވެއާ ހަމަލާގައި ޓެސްޓުތައް ހެދުމާއި ރިޕޯޓުކުރުން މަދުވެގެން ދިޔަ އެވެ.
6. އޭން އެންޑް ރޮބަޓް އެޗް. ލޫރީ ޗިލްޑްރަންސް ހޮސްޕިޓަލް އޮފް ޝިކާގޯ (ފެބްރުއަރީ 2024): މި ހޮސްޕިޓަލަށް ދިން ސައިބާ ހަމަލާގައި މުހިންމު ސިސްޓަމްތައް ބަންދުކުރަން ޖެހި، ބަލިމީހުންނަށް ދެވޭ ފަރުވާއަށް އަސަރުކުރި އެވެ.
މި ހާދިސާތަކުން ދައްކައިދެނީ ބަލިމީހުންގެ ރައްކާތެރިކަމާއި ހިދުމަތްތައް މެދުނުކެނޑި ދިނުމަށްޓަކައި ސިއްހީ މަރުކަޒުތަކުގައި ވަރުގަދަ ސައިބާ ސެކިއުރިޓީ ފިޔަވަޅުތަކެއް އެޅުމުގެ މުހިންމުކަމެވެ.
ކޮމެންޓް